Bệnh đậu gà là gì? Các biện pháp phòng và trị bệnh đầu gà

Bệnh đậu gà là một loại bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, thường gặp đối với những con gà 25 – 50 ngày tuổi. Đây là loại bệnh có tỷ lệ lên đến 95% và có thể làm gà chết một cách rải rác trong thời gian dài, nên vô cùng nguy hiểm vì khó kiểm soát. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những kiến thức hữu ích về điều trị và phòng bệnh đậu gà.

Bệnh đậu gà là gì?

Bệnh đậu gà là một loại bệnh do nhiễm virus và có tỷ lệ truyền nhiễm cao. Đặc điểm của bệnh đậu gà chính là gà bị nổi trái đậu ở vùng ga không lông. Bệnh này còn gây ra các vấn đề về tăng sinh và thoái hóa lớp thượng bì biểu mô đường hô hấp các vùng như miệng, họng, hầu, thực quản, …

Thông thường tỷ lệ mắc bệnh đậu ở gà từ 10-95%, trong đó tỷ lệ gà bị chết do bệnh đậu sẽ chiếm khoảng 2-3%.

Các triệu chứng nhận biết bệnh đậu gà

Gà bị bệnh đậu sẽ có thời gian ủ bệnh từ 4-10 ngày bệnh, trong đó được chia làm 3 thể bệnh khác nhau, cụ thể như sau: 

Thể bệnh ngoài da

Loại triệu chứng này sẽ xuất hiện ở cả gà con và gà trưởng thành. Một số biểu hiện dễ nhận biết như sau: 

• Mụn đậu xuất hiện ở những vùng không có da như màu, xung quanh mắt, tích và miệng, ngón chân,… các loại mụn này sẽ gây khó khăn cho gà trong việc lấy thức ăn và nước uống.
• Ban đầu, các nốt mụn chỉ là những nốt sần nhỏ, có màu trắng, sau đó các nốt sần sẽ bắt đầu to dần, hình thành các mụn nước có màu vàng xám.
• Sau một thời gian, các nốt mụn đậu sẽ vỡ ra, khô lại và đóng vảy tạo thành những vết sẹo màu nâu hồng. 
• Trong trường hợp vết mụn đậu bị nhiễm trùng, quá trình bị viêm và hoại tử da sẽ trở nên trầm trọng hơn.

Thể bệnh ướt niêm mạc

Đây là một triệu chứng thường xảy ra ở gà con từ 3-4 tuần tuổi hơn so với gà trưởng thành. Lúc bị bệnh, gà sẽ có biểu hiện khó ngủ, bỏ ăn, ủ rũ và sốt,… xuất hiện một lớp màng giả niêm mạc ở phần trên đường hô hấp và tiêu hóa. Khi lớp màng giả này bị bóc ra, sẽ gây ra hiện tượng xuất huyết mắt hoặc lớp niêm mạc chuyển màu đỏ tươi. 

Đối với triệu chứng bệnh này, có thể sẽ trở nên nặng hơn khi có thêm một loại vi khuẩn khác xâm nhập và hiện diện cùng. 

Thể bệnh hỗn hợp

Là thể bệnh với sự kết hợp cả hai loại triệu chứng trên, thường xuất hiện ở gà con từ 3-4 tuần. Khi xuất hiện vi khuẩn kế phát và điều kiện chăm sóc kém, tỷ lệ gà chết vì bệnh có thể lên đến từ 2-3%.

Nguyên nhân gây ra bệnh đậu gà thường gặp

Bệnh đậu trên gà là một loại virus thuộc nhóm Poxvirus dễ thích nghi trên da gà gây ra. Virus đậu gà thường sẽ có 4 loại biến chủng: Đậu gà, đậu gà tây, đậu chim công và đậu bồ câu, có thể lây qua nhiều đường khác nhau, cả trực tiếp và gián tiếp.

Một số nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh đậu gà: 

• Virus lây nhiễm từ gà mắc bệnh sang gà khỏe mạnh.
• Virus đậu có thể tồn tại trong môi trường ngoài, nếu chuồng nuôi nhốt có một con mắc bệnh, thì tỷ lệ các con gà khác mắc bệnh cũng vô cùng cao, nếu không phát hiện và cách ly kịp thời. 

Một số nguyên nhân gián tiếp:

• Virus đậu bám vào các vật dụng chăn nuôi, tồn tại trên nền chuồng và bị lây lan thông qua ruồi, gián và muỗi.
• Lây lan từ đàn gà nay sang đàn gà khác thông qua các loại vật dụng ăn uống và côn trùng.

Kinh nghiệm chữa bệnh đậu gà 

Để có thể điều trị được một cách triệt để, điều đầu tiên chính là tìm ra nguồn gốc gây bệnh, sau đó cách ly những cá thể nhiễm bệnh để phòng ngừa bệnh đậu gà lây lan diện rộng. Song song đó chính là vệ sinh lại chuồng gà và môi trường chăn nuôi để loại bỏ các loại vi khuẩn bám vào các loại vật dụng bên ngoài. 

Vì bệnh đậu gà là một loại bệnh gây ra bởi virus nên sẽ không có thuốc đặc trị cụ thể, ta chỉ có thể áp dụng các biện pháp trị bệnh đậu gà theo cách dân gian như:

• Chữa mụn đậu ngoài da: Gỡ màng đóng trên mụn đậu, sát trùng các vết mụn bằng Iodine, Povidine, hHi-Iodine 10%, hoặc Vime-Blue (Blue methylene 2%). Sau đó sử dụng kháng sinh mỡ bôi lên vùng da bệnh 1 lần mỗi ngày cho đến khi gà hết bệnh.
• Chữa mụn đậu ở miệng: sử dụng nước chanh để sát trùng miệng 1 lần mỗi ngày cho đến khi gà hoàn toàn khỏi bệnh.
• Chữa trị mụn đậu ở mắt: Sử dụng dung dịch nước muối 0.9% để các vùng mắt bị nổi mụn đậu. Sau đó dùng dung dịch Gentamycin và kháng sinh dạng mỡ bôi vào vùng da bệnh 1 lần mỗi ngày cho đến khi gà hoàn toàn khỏi bệnh.

Sau khi gà đã khỏi bệnh hoàn toàn, đừng quên tiêm phòng vacxin đầy đủ cho đàn gà khỏi bệnh. Phương pháp này cũng có thể sử dụng làm cách trị bệnh đậu gà con hiệu quả. Hầu hết các dung dịch đều an toàn cho sức khỏe gà và sử dụng ngoài da, nên cần áp dụng đúng biện pháp và phòng ngừa nhiễm trùng đầy đủ để gà nhanh khỏi bệnh.

Biện pháp phòng tránh bệnh đậu gà nên biết

Biện pháp tốt nhất để gà luôn khỏe mạnh chính là phòng ngừa đầy đủ không cho gà mắc bệnh đậu, đặc biệt là những chú gà con có sức đề kháng kém.

• Chọn giống gà khỏe mạnh, có nguồn gốc rõ ràng để có thể chống chịu được các loại bệnh lây nhiễm.
• Thường xuyên vệ sinh chuồng trại, các dụng cụ ăn uống, không tạo cơ hội cho các loại vi khuẩn sinh sôi phát triển.
• Cân bằng đầy đủ chế độ dinh dưỡng cho gà, cung cấp các loại thức ăn, đồ uống hợp vệ sinh. 
• Thường xuyên bổ sung các loại vitamin, chất khoáng và điện giải để nâng cao sức đề kháng cho gà.
• Xây dựng chuồng trại chắc chắn, tránh gió lùa, thoáng mát vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. 
• Phun thuốc sát trùng, khử khuẩn định kỳ tại chuồng trại và khu vực chăn nuôi để tiêu diệt các loại mầm bệnh gây hại.
• Tiêu diệt muỗi và các loài động vật hút máu khác có thể gây hại cho gà. Đây cũng chính là nguồn cơ của nhiều dịch bệnh ở khu chăn nuôi.
• Tiêm phòng đầy đủ các loại vacxin cần thiết khi gà đủ 7-10 ngày tuổi.

Khi phát hiện ra mầm bệnh hoặc nghi ngờ có mầm bệnh, cần phải nhanh chóng cách ly và điều trị gà bệnh để bệnh không lây lan trong đàn.

Bệnh đậu gà có lây sang người không?

Cụ thể, vẫn chưa có bất kỳ chứng minh nào chỉ ra rằng đậu gà có thể lây lan cho người. Tuy nhiên để bảo vệ cho chính mình, người chăn nuôi cũng nên hết sức cẩn thận mỗi khi tiếp xúc với các nguồn bệnh hoặc gà có khả năng bị bệnh.

• Sử dụng găng tay, khẩu trang khi cần phải tiếp xúc với các thể bị mắc bệnh, sau đó rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn.
• Không dùng các sản phẩm từ gà bệnh như trứng hoặc thịt gà bệnh
• Xây dựng chuồng trại và khu vực chăn nuôi xa nơi ở, đặc biệt không cho gà tiếp xúc trực tiếp với khu vực nhà ở.
• Trong trường hợp chẳng may tiếp xúc trực tiếp hoặc ăn thực phẩm từ gà bệnh, nên đến các cơ sở y tế uy tín để nhận tư vấn từ bác sĩ.

Hy vọng với những kiến thức trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh đậu gà và phương pháp điều trị đúng cách. Đừng quên cập nhật thêm các kiến thức về chăm sóc và nuôi dạy gà tại Chợ Tốt để giúp đàn gà của mình luôn phát triển khỏe mạnh mỗi ngày.