Mục lục
Kể từ khi nhạc số ra đời, chỉ cần một thiết bị nghe nhìn có khả năng lưu trữ hoặc kết nối internet như máy tính, điện thoại cùng những phụ kiện điện thoại như tai nghe, loa mini… là bạn đã có thể thưởng thức và chia sẻ âm nhạc với cả thế giới thay vì phải mua băng cassette, đĩa CD như trước đây. Thông thường, cứ mỗi phút nhạc có dung lượng dữ liệu trung bình là 10MB tương ứng 30-50MB một bài hát và lên đến hàng trăm MB cho toàn bộ album. Để tiết kiệm tài nguyên lưu trữ cũng như thuận lợi hơn cho việc tải lên, người ta đã tìm ra cách nén dữ liệu của từng file âm thanh. Đó là nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của thuật ngữ lossless hay lossy. Nhiều người nghe có vẻ xa lạ nhưng thực chất đó chỉ là cách gọi phương pháp nén tạo ra các bản nhạc số mà chúng ta vẫn nghe thường ngày: Lossy- nén không bảo toàn dữ liệu và Lossless- nén bảo toàn dữ liệu. Vậy phải lựa chọn tai nghe như thế nào để truyền tải trọn vẹn nhất từng loại nhạc?
Ngưỡng nghe của một người bình thường từ 20Hz – 20kHz, ngoài khoảng này chúng ta hầu như không thể nhận biết được âm thanh. Trên nguyên tắc đó người ta loại bỏ các phần nhạc có tần số dưới 20Hz hoặc trên 20kHz nhằm giảm thiểu dung lượng. Những file nhạc được nén theo dạng này gồm đuôi MP3, WMA, OGG, ATRA, MPC từ 3-10MB/bài là loại hình nhạc số mà chúng ta có thể tìm thấy tại bất kỳ trang web nào. Phương pháp lossy có khả năng giảm kích thước lên tới 10 lần và cũng đồng thời làm chất lượng bản nhạc kém hơn rất nhiều so với bản gốc. Bởi thế cho nên nghe nhạc lossy không yêu cầu tai nghe chất lượng cao như tai nghe nhạc lossless. Bạn có thể thoải mái lựa chọn tùy ý theo sở thích một sản phẩm từ vài chục nghìn đồng đến hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu đồng tại bất cứ cửa hàng hay trang rao vặt nào.
Như tên gọi của mình, nhạc lossless không cắt bỏ phần dữ liệu nào mà chỉ tìm ra những đoạn giống nhau và thu gọn chúng lại. Chất lượng âm thanh nhờ vậy vẫn được bảo toàn và không hề thua kém những bản nhạc được phát ra từ đĩa CD. Tuy nhiên tỷ lệ nén lại rất thấp, chỉ giảm được khoảng 1/3 dữ liệu. Trong khi nhạc lossy có tính đại chúng thì nhạc lossless khá hiếm, chủ yếu giành cho những người đam mê và mong muốn thưởng thức âm nhạc đỉnh cao. Những phần mềm chơi nhạc thông thường trên máy tính, máy nghe nhạc mp3 phổ thông không thể chạy được đuôi FLAC, ALAC hay APE cũng như truyền tải được cái “chất” nhạc khác biệt trong đó. Theo khảo sát tại nhiều cửa hàng bán đồ điện tử thì một số loại máy nghe nhạc được ưa chuộng dùng cho lossless hiện nay có thể kể đến như: Samsung YP – W1, Sansa Clip Sport, Fiio X1, Hizdizs AP100, , iBasso DX50, Fiio X5, iBass DX90, Sony Walkman ZX1, Astell&Kern AK100II, Astell&Kern AK240… Số tiền bỏ ra cho một sản phẩm như này từ vài triệu cho đến hàng trăm triệu đồng nhưng tất cả sẽ trở thành vô dụng nếu chủ nhân của nó lại sử dụng tai nghe chất lượng kém. Chúng tôi sẽ đưa ra một vài lưu ý nhỏ cần chú trọng khi mua tai nghe nhạc lossless, đặc biệt là với những người mới bắt đầu tiềm hiểu.
Kiểu dáng tai nghe nhạc
Theo phương thức kết nối chia làm hai loại: không dây và có dây. Về tính tiện dụng thì hiện nay tai nghe bluetooth không có đối thủ nhưng để làm tai nghe nhạc lossless thì chất lượng hoàn toàn không tương xứng với giá tiền. Vì thế mối quan tâm của bạn chỉ nên giành cho các mẫu tai nghe có dây: tai nghe trong (Earbud/In-ear), tai nghe mở (on-ear) và tai nghe trùm đầu (fullsize).
Tai nghe trong (Nguồn: techland.com.vn)
Đặc điểm nổi bật của tai nghe trong là khả năng cách âm tốt và sự gọn nhẹ, tiện dụng có thể sử dụng ở bất cứ đâu. Trong khi đó tai nghe trùm đầu có vẻ cồng kềnh hơn nhưng lại cho chất lượng âm bass cao hơn và khoảng âm rộng hơn, lọc âm gần như tuyệt đối. Tai nghe mở dường như có nhiều bất lợi hơn trong cuộc đua này khi xét cả về chất lượng âm thanh hay khả năng cách âm đều thua kém hai loại kia. Vì thế, lựa chọn hàng đầu cho tai nghe nhạc lossless là loại trùm đầu, kế tiếp là tai nghe trong.
Thông số kỹ thuật và kiểm tra chất lượng sản phẩm
Như đã nói ở trên, nhạc lossless không cắt bỏ bất cứ phần dữ liệu nào mà chỉ thu gọn chúng. Nếu bạn muốn thưởng thức trọn vẹn âm nhạc, cảm nhận sự khác biệt giữa lossless và lossy thì nên sử dụng tai nghe nhạc có khoảng dài tần số rộng từ 10Hz – 25.000Hz hoặc hơn càng tốt. Khả năng triệt tiếng ồn xung quanh và giữ âm thanh đi vào tai bạn mà không lọt ra ngoài cũng là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá một tai nghe nhạc lossless chất lượng tốt, nên có nút điều chỉnh và cân bằng âm lượng. Tuy nhiên, các thông số kỹ thuật không thể là tiếng nói của tất cả, yếu tố quan trọng nhất vẫn nằm ở cảm nhận của người dùng. Âm nhạc là nghệ thuật thuộc về cảm quan, không phải kĩ thuật. Hãy ngừng ngay việc đọc nhận xét, đánh giá của những người khác và đến tận các cửa hàng mua bán Hà Nội, TPHCM hay bất cứ đâu gần nhà bạn để nghe thử và trải nghiệm. Mang lại cảm nhận tốt cho đôi tai chính là tai nghe nhạc lossless mà bạn cần tìm.
Nghe, cảm nhận và lựa chọn (Nguồn: blogtamsu.vn)
Nhãn hiệu, dòng sản phẩm và giá thành
Tại thị trường Việt Nam, từ các ông lớn trong địa hạt sản xuất tai nghe chất lượng cao như Dr.Dre, Gradio, Sennheiser, Audio Technica, AKG, Sony, Creative, Beats… đến các tên tuổi không chuyên “bình dân” hơn và cả những mặt hàng không rõ nguồn gốc nhập từ Trung Quốc đều đã góp mặt. Chúng ta không thể phủ nhận tính năng, công nghệ, chất lượng tai nghe của các hãng tên tuổi, nhưng cần phải nhắc lại một lần nữa rằng: thưởng thức âm nhạc là yếu tố thuộc về cảm nhận. Không phải cứ có khả năng tài chính là bạn nên mua tai nghe nhạc lossless đắt tiền, hãy cứ nghe và lựa chọn. Đôi khi, những sản phẩm bình dân, rẻ tiền hay thậm chí là hàng trôi nổi lại có thể mang lại cho bạn nhiều bất ngờ thú vị. Trường hợp bạn muốn chọn nhãn hiệu uy tín cũng không nhất thiết phải chọn hàng cao cấp nhất, có lẽ những dòng thấp có tính năng, chất lượng không bằng nhưng đôi tai bạn có thể sẽ chẳng ưa gì các dòng cao hơn. Vì âm nhạc là chủ quan, đừng chọn tai nghe nhạc lossless quá đắt tiền mà hãy chọn cái thích hợp nhất.
Một mẫu tai nghe trùm đầu đáng đồng tiền bát gạo (Nguồn: shopping.rediff.com)
Cùng với sự phát triển của công nghệ, nhạc số ngày càng phát triển và trở nên không thể thiếu trong đời sống con người. Lựa chọn tai nghe nhạc lossless, lossy phù hợp là bạn đã có thể mang theo và thưởng thức âm nhạc ở bất cứ nơi đâu.
Bài được tổng hợp và viết bởi blog kinh nghiệm Chợ Tốt. Xin vui lòng trích dẫn nguồn nếu có sử dụng thông tin trên.
